Skupienie, koncentracja jest praktycznie niezbędnym elementem w trakcie nauki. Czym właściwie jest? Jak o nią zadbać? Czy efektywność nauki da się poprawić w kilku prostych krokach? O tym wszystkim przeczytasz w poniższym poradniku. Przedstawiamy 5 sposobów na to, jak się skupić na nauce, choć w praktyce oznacza to dużo więcej, detalicznych, ale równie ważnych wskazówek.
Czym w zasadzie jest skupienie?
Skupienie, koncentracja, fokus – niezależnie, które z tych pojęć wybierzemy, w odniesieniu do efektywnej nauki oznacza stan pełnego zaangażowania w przyswajanie wiedzy. Dzięki wysokiej koncentracji wydajnie zapamiętujesz kolejne informacje, a przy tym nie rozpraszasz się. Niska koncentracja, czy wręcz jej całkowity brak, to przeszkoda w rozwijaniu się, a na krótkim dystansie – znaczne ryzyko oblania egzaminu czy utracenia zawodowej szansy.
Brak koncentracji wprowadza nerwowość, obniża samoocenę, budzi obawę o przyszłość. Na szczęście istnieje wiele skutecznych sposobów, które pomagają w poprawie koncentracji, gdy masz przed sobą wizję nauki, przygotowań (np. do egzaminu w ramach szkoły, studiów lub szkolenia).
Jak się skupić na nauce, gdy wszystko przeszkadza?
Załóżmy, że jesteś w trakcie kursu, ale nauka do egzaminu nie idzie po Twojej myśli. Mówiąc wprost: przez osłabioną koncentrację nie jesteś w stanie przyswoić niezbędnych informacji. W czym leży sedno problemu? Okazuje się, że na koncentrację mają wpływ zarówno czynniki zewnętrzne, jak i wewnętrzne.
Zaburzenia koncentracji bywają niepokojącym objawem rozmaitych schorzeń, dlatego warto mieć to na uwadze i regularnie się badać. Załóżmy jednak, że to nie stan zdrowia jest przyczyną Twojego rozproszenia przy próbach nauki. Do czynników wewnętrznych zaliczymy choćby stan emocjonalny oraz sytuację życiową. Jeżeli żyjesz w dużym stresie, spowodowanym np. bardzo trudną sytuacją materialną lub osobistą, trudno jest skupić się na nauce i czymkolwiek innym. Jako czynnik wewnętrzny należy też traktować brak motywacji czy złe nawyki wyniesione np. jeszcze z czasów wczesnej edukacji.
Czynniki zewnętrzne to z kolei wszystko, co zaburza koncentrację poza nami. Tu można wskazać np. hałaśliwe otoczenie czy brak optymalnej przestrzeni do wydajnej nauki.
Na szczęście, na wiele wewnętrznych i zewnętrznych czynników możemy wpłynąć. Jak? Właśnie tego dotyczy zasadnicza część naszego poradnika, który znajdziesz poniżej.
1. Nie czekaj z nauką na ostatnią chwilę
Jeżeli masz przed sobą ważny egzamin – np. kończący szkolenie, a dobra ocena jest warunkiem uzyskania certyfikatu – absolutnie nie odkładaj nauki na ostatnią chwilę. To poważny błąd, bo przecież na „ostatniej prostej” może wydarzyć się coś nieprzewidywalnego, co pokrzyżuje plan intensywnej nauki.
Poza tym „przeładowanie” wiedzą przynosi efekt odwrotny do zamierzonego. Najlepszą praktyką jest zatem ułożenie planu i stopniowe uczenie się starannie podzielonego materiału dydaktycznego.
- Zacznij od wskazania celu nauki. Czy chodzi o zapamiętanie określonej liczby definicji? A może zapamiętanie kluczowych informacji ze wskazanych podręczników?
- Gdy wiesz już, czego masz się nauczyć, wstępnie zapoznaj się z materiałem dydaktycznym i podziel go z myślą o kilku etapach (co najmniej kilku dniach) nauki.
- Stwórz listę to-do, która pozwoli kontrolować postępy w nauce. Nieocenioną pomocą są współcześnie praktyczne aplikacje mobilne, które ułatwiają trzymanie się harmonogramu.
2. Jak się skupić? Stwórz warunki sprzyjające nauce
Odpowiednie warunki do nauki są absolutną podstawą koncentracji na tym zadaniu. Wiedząc już, czego chcesz się uczyć i mając konkretny plan na przyswajanie wiedzy, w miarę możliwości zadbaj o przestrzeń, w której zamierzasz się edukować. To jasne, że nie zawsze ma się sprzyjające warunki – choćby ze względu na mieszkanie ze współlokatorami czy liczną rodziną na małej przestrzeni. Zadbaj o jak najwięcej punktów z poniższej listy.
Zwiększysz koncentrację na nauce dzięki:
- wywietrzeniu pomieszczenia, w którym świeże powietrze pozwala skupić się na przyswajaniu wiedzy i poprawia samopoczucie,
- zdrowemu i wygodnemu dla oczu oświetleniu – naturalnemu w ciągu dnia i sztucznemu, dostatecznie silnemu po zmroku,
- komfortowi termicznemu, bo gdy jest nam zbyt zimno lub zbyt ciepło, trudno skupić się na nauce,
- wygodnemu ubraniu – bo liczy się nie tylko odpowiednie dopasowanie do temperatury, ale generalnie ciała; dlatego eleganckie ubranie zostaw sobie na egzamin, a w czasie nauki najlepiej wskocz w miękkie dresy,
- nawodnieniu i nasyceniu, bo bez zapasu wody i ulubionych napojów w rodzaju kawy czy herbaty, a także zdrowych i pożywnych przekąsek nawet nie ma sensu zaczynać nauki.
Liczy się każdy detal – choćby pozycja, w jakiej czytasz, oglądasz czy notujesz. Im lepiej zaaranżujesz przestrzeń i przygotujesz się do nauki, tym lepsze efekty osiągniesz.
3. Unikaj rozpraszaczy
Niekorzystne czynniki zewnętrzne mogą popsuć naukę nawet z ogromną motywacją i właściwym przygotowaniem. Dlatego w pierwszej kolejności zadbaj o to, by uczyć się z dala od źródeł nieznośnego hałasu. Niechciane dźwięki rozpraszają w fatalny sposób, co nie oznacza, że musisz uczyć się w ciszy. Wręcz przeciwnie – sporo osób lubi to robić przy dźwiękach natury (np. specjalnych składankach dla koncentracji i produktywności) czy ulubionej muzyce (np. filmowych ścieżkach dźwiękowych czy dziełach wybitnych kompozytorów). To już bardzo indywidualna kwestia, ale – unikaj hałasu i otaczaj się dźwiękami, które pomagają, zamiast przeszkadzać.
Innym źródłem rozproszenia w trakcie nauki jest smartfon. Jeżeli musisz go mieć przy sobie, choćby po to, aby mieć kontakt z bliskimi osobami „na wszelki wypadek”, to możesz wyłączyć powiadomienia z najbardziej angażujących aplikacji. Dlatego wycisz je, przede wszystkim unikając mediów społecznościowych, które wchłaniają użytkowników na całe godziny.
4. Wykorzystaj skuteczne techniki nauki, gdy nie wiesz, jak się skupić
Istnieje wiele mniej lub bardziej znanych technik służących do wydajnej nauki, m.in.:
- powtarzanie,
- nagrywanie i odtwarzanie,
- skojarzenia,
- mapy myśli.
Czy istnieje jedna, złota, najlepsza metoda? Nie! To Ty musisz wiedzieć, w jaki sposób najłatwiej i najszybciej przyswajasz materiał dydaktyczny. Właśnie dlatego wypróbuj różne techniki i osiągaj jak najlepsze wyniki ze swoją ulubioną!
5. Zadbaj o siebie
Jeżeli intensywną naukę kojarzysz z serią nieprzespanych nocy i hektolitrami wypitych kaw lub napojów energetycznych… cóż, to nie najlepsze doświadczenie. Powinno być dokładnie odwrotnie, ponieważ aby skupić się na nauce, potrzebny jest odpoczynek. Trzeba być wypoczętym, aby wejść na najwyższy poziom koncentracji i utrzymać go przez dłuższy czas.
Im mniejsza senność, im lepsza forma fizyczna i psychiczna, tym większe szanse na wydajne przyswojenie wiedzy. Umiejętność szybkich drzemek czy świadoma dieta to jedne z wielu sposobów na udaną naukę w skupieniu.
Podsumowanie
Do skutecznej nauki potrzeba jeszcze jednego: nauki! Tak, trzeba nauczyć się uczyć. Pomagają w tym m.in. te, bezpłatne kursy Kar-Group, które dzięki przystępnej, poradnikowej formie ułatwią osiąganie kolejnych celów: